İstanbul Üniversitesi Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi (HAYEF) Öğretmen Yetiştirmede Değişim ve Dönüşümler Ulusal Çalıştayı, 6-8 Ekim 2016 tarihlerinde İÜ Kongre ve Kültür Merkezi’nde gerçekleştirildi.

Çalıştayın açılış konuşmalarını İstanbul Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Mahmut Ak, İÜ HAYEF Dekanı Prof. Dr. İrfan Başkurt, İstanbul İl Milli Eğitim Müdürü Ömer Faruk Yelkenci, YÖK Yürütme Kurulu Üyesi Prof. Dr. Mehmet Şişman ve Milli Eğitim Bakan Yardımcısı Orhan Erdem yaptılar.

“Öğrenme ve Öğretme Konusunda Klasik Eğitim Yetersiz Kalıyor”

İÜ HAYEF Dekanı Prof. Dr. İrfan Başkurt konuşmasında çalıştayı nitelikli, donanımlı öğretmen yetiştirmenin yollarını bulmak için düzenlediklerini bildirdi.

Öğretim elemanları olarak alanda olmaları gerektiğini söyleyen Prof. Dr. Başkurt, “Biz aldığımız araştırma görevlilerini 1-2 sene okullara gönderip oradaki eğitim öğretimin nasıl olduğunu görmelerini sağlamalıyız. Günümüzde yeni medya ve bunun oluşturduğu yeni bir ekosistem var. Bu karmaşık bir dünya oluşturuyor. Bütün bilgimizi, algımızı, bireysel hayatımızı derinden etkilemektedir. Farklı becerilerle her şeyi sorgulamayı getirmektedir. Böyle olunca da öğrenme ve öğretme konusunda klasik eğitimi yetersiz kılmaktadır. Yeni gelişmeler, eğitim ve öğretimin yeniden düşünmenin bir gereklilik olduğunu ortaya koymaktadır” şeklinde konuştu.

“Öğretmenlik Gönül İşidir”

İstanbul Milli Eğitim Müdürü Ömer Faruk Yelkenci temel iki sorundan birinin müfredat, diğerinin öğretmen yetiştirme konusu olduğunu belirttiği konuşmasında: “Müfredat, ferde yönelik bir programdan bahseder. Müfredatı özgürleştirmediğimiz müddetçe bu alanda yaptığımız çalışmalar dar kalıplarda kalacaktır. Öğretmen yetiştirme meselesine gelince, öğretmenlik gönül işidir. Belli süreçlerin içine sokarak, bir insanı öğretmen yapamazsınız. Bizim çalıştayımızın başlığı üstünden bakarsak, değişim ve dönüşümlerden bahsediyor. Dünya hızla değişse de temel prensipler değişmez. Bunun üzerinden gittiğiniz zaman, bütün dönüşümlerin önüne geçebilirsiniz. Değişimlerin arkasından giderseniz, kuyruk olursunuz. Önemli olan, bu değişimlerin, dönüşümlerin önünde olabilmek” ifadelerini kullandı. Ömer Faruk Yelkenci ayrıca öğretmenin çocuğu inşa etmemesi, onun kendini inşa etmesine yardımcı olması gerektiğini ifade etti.

“Yaşam Boyu Öğretim Konusunda Çalışmalıyız”

İstanbul Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Mahmut Ak, farklı kurumlarla iş birliği içinde çalıştıklarını ve bundan çok memnun olduklarını dile getirerek başladığı konuşmasında, “Milli Eğitim Bakanlığı, Milli Eğitim Müdürlüğü ile işbirliğini sürdürüyoruz. Öğrencinin yetişmesinde etken unsurlar yüzde 50 düzeyinde gencin ailesi ve içinde bulunduğu sosyal koşullar, yüzde 30 öğretmenler ve yüzde 15 eğitim teknolojileridir. Son zamanlarda dillendirilen yaşam boyu öğretim konusunda çalışmalıyız. Örgün eğitim, açık eğitim ve sürekli eğitim sertifika programlarıyla buna yönelik gayret sarf ediyoruz. Yüzde 30’luk bir dilim, yani çocuğun gelişimini faydalı hale getirecek önemli bir kitleyi konuşuyoruz. Bu öğretmen kitlesinin bilinçlendirilmesi çok önemli” dedi.

Kuşaklar arasındaki farkın eğitim teknolojilerinin etkisinde daha da artacağını söyleyen Prof. Dr. Mahmut Ak, “Bilgi sunumu şeklinde geçen öğretim faaliyetlerimizin toplumun ihtiyaçlarını, beklentilerini, öğrencinin donanımını dikkate alarak, ihtiyaçlarını göz önüne alarak yükseltmememiz gerekiyor. Teknoloji aletlerini geliştirme ve kullanma becerisine biraz uzak durumdayız. Bize emanet olan nesil için gereken hem eğitim teknolojilerin aletlerinin oluşturulması, hem de bunların faydalı şekilde kullanılması sorumluluğunu öğrenmemiz ve öğretmemiz gerekiyor. Bugün burada gerçekleştirilen çalıştayın konusunun çok yerinde olduğunu düşünüyorum. Aramızda uzun yıllar çalışmış tecrübeli arkadaşlarımız var. Bu çalıştaydan çok başarılı sonuçlar çıkacağına eminim” sözleri ile konuşmasını sonlandırdı.

“İyi İnsan Yetiştirmek Önemli”

YÖK Yürütme Kurulu Üyesi Prof. Dr. Mehmet Şişman ise konuşmasında öğretmen yetiştirmeyle ilgili hükümet programında eğitim fakültelerinin yeniden yapılandırılması, yetiştirme programlarının güncellenmesi, öğretmen akademisinin kurulması gibi konuların yer aldığını söyledi.

Türkiye’nin öğretmen yetiştirme konusunda oldukça geniş bir deneyime sahip olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Şişman, “Öğretmen yetiştirmeyle ilgili 37 türde, farklı ad altında okul açmışız. Çok fazla değişim, dönüşümler olmuş, süreçler devam ediyor, bundan sonra da arayışlar devam edecek. Türkiye’yi gelişmiş ülkelerle mukayese edersek, çok daha fazla tarihi birikime sahip. Tabii bu birikimden ne derece yararlandık, reforme edebildik, bu ayrı bir tartışma konusu” ifadelerini kullandı. Prof. Dr. Şişman, bugünün değişen koşullarında öğretmen profilinin de değiştiğine işaret ederek şunları dile getirdi: “Öğretmenin rollerinin değişmemesi mümkün değil. Öğretmen, öncelikle öğrencisi için örnek insandır. Günümüzde iyi, düzgün karakterli insanlara ihtiyacımız var. İyi insan yetiştirmek önemli. Bilgiye her ortamda ulaşılabiliyor. Öğretmenin geleneksel rolünü, yeniden düşünmek durumundayız.”

“Eğitim Geleceğe Yönelik En Akıllı Yatırım”

Milli Eğitim Bakan Yardımcısı Orhan Erdem konuşmasında amaçlarının geleceği inşa edecek gençlere eğitim verebilmek olduğunu belirtti. Ülkelerin geleceğine yönelik en akılcı yatırımın eğitim olduğuna dikkati çeken Erdem, “Gerek küresel güç olmak ve ülkemizin hedeflerine ulaşabilmesi için milli, manevi değerleri yüksek nitelikli insan gücünün yetiştirilmesi önem arz etmektedir. Türk milli eğitiminde bu hususların ne kadar önemli olduğunu, 15 Temmuz Cuma günü Türkiye Cumhuriyeti Devletine yapılan darbe girişiminde gördük” dedi.

Öğretmenin, en az öğrencileri kadar, öğrenmeyle arasının iyi olması gerektiğini kaydeden Erdem, “Çocuğun karşısına hasım gibi değil, bir dost gibi çıkabilmelidir. Yaşam boyu öğrenme becerilerinin kazandırılmasında önemli sorumluluklar üstlenen öğretmenin öncelikle bu becerilere kendisinin sahip olması gerekmektedir. Kendini yenileyen, öğrenmeye açık olan öğretmenler yetiştirmeliyiz” değerlendirmesinde bulundu.
Türkiye’de devlet okullarında 900 bine yakın, özel okullarda ise 100 bine yakın öğretmen bulunduğunu aktaran Erdem, “Bu öğretmenlerimizin eğitimi çok önemlidir. Hizmet içi eğitim faaliyetleri planlanmakta ve yürütülmektedir. Aday öğretmen yetiştirme süreci başlattık. Öğretmen niteliklerini artırmaya yönelik, ilk defa Şubat 2016 atamalarında 30 bin aday öğretmenin ilk 6 aylık dönemi yetiştirme programı hazırladık. Öğretmenlerimiz, 6 ay tecrübeli öğretmenin yanında derse girdi, gideceği yeri tanıdı, farklı lehçeleri öğrendi, eğitime dair bilgilendirildi. Öğretmen stratejisi belgesi hazırlandı” diye konuştu.

Sözleşmeli öğretmenlik modeline de değinen Erdem, bu kapsamda başvuruları KPSS ve alan puanlarıyla birlikte mülakata tabi tuttuklarını belirterek, “Bu öğretmenlerimiz gittikleri yerde 4 yıl sonunda kadroya geçecek, 2 yıl daha kaldıktan sonra başka ile geçebilecek. Niye yaptık, Batı’da açık yok ama terörle boğuştuğumuz Doğu ve Güneydoğu'da öğretmenlerin kalış süresi 1 yıl. Yani çocuğunuz 4 ayrı öğretmen değiştiriyor, bu kimsenin vicdanına sığmaz” dedi.

Açılış konuşmalarının ardından çalıştay açılış paneli ile devam etti. Açılış panelinde konuşmacı olarak Prof. Dr. Burhanettin Dönmez, Prof. Dr. Cemil Öztürk, Prof. Dr. Mustafa Safran ve Doç. Dr. Semih Aktekin yer aldı.

Tüm öğretmenlik alanlarını tek başlık altında toplayan ilk çalıştay olarak büyük önem taşıyan çalıştayın gündem konuları arasında Öğretmen Yetiştirme Lisans Programlarının Güncellenme Gerekliliği, Öğretmen Yeterlikleri, Öğretmen Adayı ve Öğretmen Seçimi, MEB ve Eğitim Fakülteleri İşbirliği, Yeni Nesil Öğretmen Yetiştirme, Farklı Okul Bölgesine Göre Öğretmenlerin Yetiştirilmesi ve Öğretmen Eğitimcisinin Yeterlikleri gibi konular yer aldı.

Toplam 60 profesör, 58 doçent, 78 yardımcı doçent ve alanında uzman 130 öğretmenin katıldığı çalıştay, 8 Ekim 2016 tarihinde çalıştay raporlarının sunumunun ardından sona erdi.

İÜ Basın ve Halkla İlişkiler Müdürlüğü