İÜ Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Deniz Göksedef, İstanbul Üniversitesi’ni “Birleşmiş Milletler Kurtarma Ekibi Tıbbi Medikal Direktörü” olarak temsil ediyor. Doç. Dr. Göksedef, kurtarma çalışmalarında iş birliği yapılan kuruluşlar ve yürütülen faaliyetler hakkında bilgi verdi.

Dünyanın dört bir tarafında afet olduğu zaman insanların yardımına koşan gönüllü kurtarma takımlarının Birleşmiş Milletlere bağlı olduğunu belirten Doç. Dr. Deniz Göksedef, “Bir afet olduğu zaman eğer ülke kaynaklarıyla bu iş çözülmüyorsa ülke uluslararası destek istiyor. Bunun için de ilk başvurdukları kurum Birleşmiş Milletler. Birleşmiş Milletler de o an ellerinde bulunan tecrübelerine göre sınıflanmış, önceden denetlenmiş ve sertifikalandırmış kurtarma takımlarından coğrafi yakınlığa göre uygun olanı o ülkeye gönderiyor” dedi.

Birleşmiş Milletler Uluslararası Arama Kurtarma Danışma Grubu (INSARAG) “Heavy” (Class A) sertifikalı kurtarma takımlarının iki tanesinin Türkiye’de bulunduğunu belirten Doç. Dr. Göksedef, “Bu takımların iki tanesi İstanbul ve Ankara’da olmak üzere Türkiye’de bulunuyor. İstanbul’daki takımımızın adı ‘AFAD1’, Ankara’daki takımımızın adı ise ‘AFAD2’. AFAD1 bünyesinde yaklaşık 5 seneden beri uluslararası görevlere gidiyoruz. AFAD1 takımı 2012 yılında Birleşmiş Milletler’de uluslararası kurtarma takımı sertifikası aldı. Bu sertifikanın yenilenme süreci içerisinde 2017 yılının mart ayında tekrardan bir tatbikat yapıldı. AFAD1, Türkiye’nin en deneyimli takımı olarak bütün değerlendirme kriterlerinden en yüksek derecede başarı ile geçerek tekrardan 5 yıl geçerli olacak sertifikasyon kazandı” şeklinde konuştu.

“Ortadoğu Lideriyiz”

Kurtarma takımlarının İNSARAG tarafından derecelendirildiğini belirten Doç. Dr. Göksedef, “Kurtarma takımlarını A, B ve C olarak üçe ayırmışlar. Türkiye’de çok bilinen sivil toplum kuruluşlarından bir tanesi B sertifikasyonuna sahip. B sertifikası ile afet alanına gittiğiniz zaman 10 gün boyunca sadece gündüz çalışabiliyorsunuz. 10. gün eşyalarınızı toplayıp geri dönmeniz lazım. Sizin takımınızın tecrübesi, envanteri buna izin veriyor. Ortadoğu lideri olarak bizim AFAD1 takımımız seçildi ve yine Class A sertifikası ile ‘heavy team’ sınıfında, 30 gün boyunca sahada kalabiliyor ve gece gündüz çalışabiliyor. Bölge için büyük bir potansiyele sahip yüksek derecede önemli bir takım” ifadelerini kullandı.

“Kurtarma Takımı İçerisinde Mutlaka Tıbbi Bir Ekip Bulunmalı”

AFAD Kurtarma Takımı’nın özellikleri hakkında bilgi veren Doç. Dr. Göksedef, “Bu takımın içerisinde mutlaka tıbbi bir ekibin bulunması gerekiyor. Yaralıya, örneğin göçük altında kalmış insana ilk müdahaleyi takımın içerisinde tıbbi eğitim almış kişilerin yapması gerekiyor. AFAD takımının tıbbi ekibi ise Ulusal Medikal Kurtarma Ekibi (UMKE) tarafından üstleniliyor. UMKE, Sağlık Bakanlığı Ekipleri tarafından oluşturulan gönüllülük esasına göre çalışan bir kuruluş. UMKE’nin kendisini sosyal medyada çok fazla duyuramadığını düşünmekteyim. UMKE ve AFAD Birleşmiş Milletler takımında işbirliği yapıyor. Ben de bu kurtarma takımına yaralıya ilk müdahale edecek tıbbi işleri sürdürmek üzere ‘Tıbbi Ekip Medikal Direktörü’ olarak katıldım” dedi. Bu medikal ekibin diğer bir görevi de tüm AFAD ekibinin, görev sırasında tıbbi ihtiyaçlarını karşılamak olarak özetlenebilir. Doç. Dr. Göksedef; “İstanbul Üniversitesi’nin öğretim üyesi olarak, böyle bir görevde önemli sorumluluklar üstlenmiş olmak çok gurur ve onur verici. İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Anesteziyoloji ve Reanimasyon Anabilim Dalı’nda görevli olan Uzm. Dr. Nevzat Cem Sayılgan da medikal ekipte görevliydi. Onun eşsiz saha deneyimi ve tecrübesi olmasaydı, bu görevde bu kadar başarılı olamazdık. Bu tatbikatta yer alan bir diğer İstanbul Üniversitesi mensubu da İstanbul UMKE sorumlusu Selim Altınarık’tır. Hem medikal bilgisi hem de içimizdeki en deneyimli arama kurtarma ekibi üyesi olan Selim Bey, gerek saha yönetimi gerekse profesyonel dağcılık konusundaki deneyimi ile hem bir lider hem de ekip üyelerinin yetiştirilmesi ve seçimi ile arasanız da bulamayacağınız hazinelerden biri. Benim bu ekibe direktör olarak katılmam da benim için büyük bir deneyim oldu açıkçası” şeklinde konuştu.

Yaralıya sağ salim ulaşmak amacı ile saha bölgesinde ilk tıbbi müdahaleyi yapmakla görevli olduklarını dile getiren Doç. Dr. Göksedef şunları ifade etti: “Hastanın sağlığını garanti altına aldıktan sonra onu enkaz altından çıkarmak adına AFAD ekiplerine direktifler veriyoruz, tavsiyelerde bulunuyoruz. Bunun için özel bir eğitimden geçmek lazım. Bu eğitimleri ise UMKE çatısı atında alıyoruz. Ben aynı zamanda bir UMKE eğitmeniyim. UMKE’de 2 bin 300 gönüllümüze verdiğimiz eğitimlerde depremde, selde, yangında, kimyasal, biyolojik ve nükleer bir saldırı veya bir patlama olduğu zaman sıradan ekiplerin müdahale edemediği durumlarda nasıl davranılması gerektiğinin eğitimini veriyoruz. Sağlık Bakanlığı her hastanede %5 civarında bir insan kontenjanının mutlaka bu eğitimden geçmesi gerektiğini şart koşuyor.”

Doç. Dr. Deniz Göksedef, gelecek ile ilgili planlamadan da bahsederek, şunları ifade etti: “UMKE’nin önümüzdeki günlerde EMT sertifikasını da alacak, gereken müracaatlar tamamlanmak üzere. EMT de tıpkı INSARAG gibi bir sertifika, bu sertifika da dünya sağlık örgütü (WHO) tarafından veriliyor. 4 dereceli olan bu değerlendirmede, WHO’dan en yüksek sertifikasyon için bize davet geldi. En ağır ve stratejik şartlarda çalışabilecek, gerekli ekip ve ekipmana sahip UMKE’yi aralarında görmek istediklerini, birkaç ay önce merkezimize bir heyet göndermek suretiyle ifade ettiler. EMT ile AFAD’dan ayrı şekilde global afetlerde görev yapmak üzere çalışmaya başlayacağız. Bu konuda yine İstanbul Üniversitesi mezunları olan ve UMKE’nin bağlı olduğu İstanbul Sağlık Müdür yardımcısı Dr. Murat Yüksel ve acil sağlık hizmetleri şube müdürü Dr. Mustafa Ağtepe’ye de burada verdikleri destek ve UMKE teşkilatının mükemmel yönetimini gerçekleştirdikleri için teşekkürlerimi sunmak isterim. Bütün bunların sonunda İstanbul Üniversitesi’nin UMKE ve AFAD içerisindeki temsilinin en üst düzeyde olduğunu ifade etmek isterim” şeklinde konuştu.

UMKE’nin birçok görevi olduğuna dikkat çeken Doç. Dr. Göksedef, “UMKE ekibi, son bir yıl içerisinde 15’ten fazla yurtdışı görevine katılmış bir ekip. İnsanların hayat kurtarmak için harekete geçtikleri zaman ilk eğitim alacakları yerin UMKE olduğunu biliyorum. Tıbbi eğitim almış ve sağlıkta çalışan herkesi UMKE’ye davet ediyorum. Her ilde bir tane UMKE merkezi var. İstanbul’da ise iki tane UMKE yerleşkesi var. UMKE’ye katılmak isteyen sağlık personeli online olarak İstanbul Sağlık Müdürlüğü’nün sayfasındaki UMKE başvurusunu doldurarak UMKE gönüllüsü olabiliyor” dedi.

İÜ Basın ve Halkla İlişkiler Müdürlüğü