Kısa Tarihçe
Klasik Arkeoloji Ana Bilim Dalı 1946 yılında Ord. Prof. Dr. Arif Müfid Mansel tarafından “Klasik Arkeoloji Kürsüsü” adı altında kurulmuştur. Eski Yunan ve Roma uygarlıklarını, günümüze bıraktıkları kalıntılar ışığında inceleyen klasik arkeoloji disiplininin yanına, bir dönem, tarih öncesini ele alan prehistorya disiplini de eklendi. Fakat 1982 yılında Klasik Arkeoloji Kürsüsü, Arkeoloji ve Sanat Tarihi Bölümü içinde ayrı bir ana bilim dalı olarak yerini aldı.
Araştırma Alanları
Ana bilim dalımız tarafından iki önemli bilimsel kazının başkanlığı yürütülmektedir: Perge Kazısı ve Nif Dağı Kazısı. Kazı ve projeler hakkında detaylı bilgi buradan edinilebilir.
Akademik Başarılar
UNESCO The First International Conference of Iranian School - Iranian Architecture Yazd University - Best Paper Award. (Pelin Kurtul Vacek, Seden Acun Özgünler ile birlikte Prof. Dr. Sedef Çokay Kepçe)
Eğitim-Öğretim Hedefleri
YKS puan: EA, Kontenjan: 62, Yerleşen son kişi başarı sıralaması: 419.301. Akreditasyon bulunmamaktadır. Hazırlık sınıfı bulunmamaktadır.
Öğrenci Kulüpleri
İÜ Klasik Arkeoloji Topluluğu: Klasik Arkeoloji Topluluğu, Klasik Arkeoloji Ana Bilim Dalı ile Klasik Arkeoloji Ana Bilim Dalı öğrencileri arasında köprü görevi görmeyi misyon edinen, Eski Yunan ve Roma kültür tarihi, mimarisi, mitolojisi, heykeli, keramiği ve dilleri hakkında çeşitli söyleşiler, atölyeler düzenleyen ve öğrencilerin bu alanlardaki ilgisini ve motivasyonunu arttırmaya yönelik çalışmalar yapan, öğrencilerin Klasik Arkeoloji eğitimini görsel olarak da yerinde; antik kentlerde ve ören yerlerinde geliştirmeye yönelik geziler düzenleyen aynı zamanda Klasik Arkeoloji Ana Bilim Dalı ile interdisipliner çalışmalar yapabilecek Felsefe, Klasik Filoloji, Psikoloji, Eski Çağ Tarihi gibi değerli bölümlerle iletişim halinde olan bir öğrenci topluluğudur.
11 Şubat 2019 tarihinde İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi bünyesinde Klasik Arkeoloji Ana Bilim Dalı öğrencileri tarafından Dr. Ögr. Üyesi Özgür TURAK danışmanlığında kurulmuştur. Kerykeion adlı süreli dergi kulüp tarafından basılmaktadır. iükat.info@gmail.com, iükat/instagram
Uluslararası Anlaşmalar
Erasmus+ Programı, eğitim, gençlik ve spor alanlarında yeni ihtiyaçlara yönelik Avrupa 2020 Stratejisi hedeflerine uygun olarak farklı sektörler arasında iş birliğini teşvik eden daha etkili araçlar sunmayı amaçlamaktadır. Yükseköğretim alanına özel olarak ise, yükseköğretimde kaliteyi artırmayı, yükseköğretim kurumlarının birbirleri ve iş dünyası ile iş birliğini güçlendirmeyi amaçlamaktadır. Erasmus+ Erasmus faaliyetlerinin hedef kitlesi en genel anlamıyla, yükseköğretime taraf olan kurum ve kuruluşlar ile bu kurumların çalışanları ile öğrencileri kapsamaktadır. Başvurular sadece kurum ve kuruluşlar tarafından, proje çeşidine göre Ulusal Ajans’a ya da AB Komisyonunun ilgili birimi olan Eğitsel, Görsel ve Kültürel Yürütme Ajansına yapılabilmektedir. Bireysel başvuru kabul edilmemektedir.
Klasik Arkeoloji Ana Bilim Dalı Erasmus Koordinatörü:
Yrd. Doç. Dr. Özgür Turak Mevlana Programı
Mevlana Değişim Programı, yurt içinde eğitim veren yükseköğretim kurumları ile yurt dışında eğitim veren yükseköğretim kurumları arasında öğrenci ve öğretim elemanı değişimini gerçekleştirmeyi amaçlayan bir programdır. 23 Ağustos 2011 tarih ve 28034 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Yönetmelik ile birlikte yurt dışındaki yükseköğretim kurumları ile ülkemizdeki yükseköğretim kurumları arasında öğrenci ve öğretim elemanı değişiminin önü açılmıştır. Değişim programına katılmak isteyen öğrenciler en az bir en fazla iki yarıyıl eğitim için; öğretim elemanları ise en az 1 hafta en fazla 3 ay süreyle dünyadaki yükseköğretim kurumlarında ders vermek üzere programdan faydalanabilirler. Benzer şekilde dünyanın bütün bölgelerinden de öğrenci ve öğretim elemanları Türkiye’deki yükseköğretim kurumlarına program kapsamında gelerek eğitim-öğretim faaliyetlerine katılabilirler.
Klasik Arkeoloji Ana Bilim Dalı Mevlana Koordinatörü: Arş. Gör. İpek Dağlı Dinçer Farabi Değişim Programı Yükseköğretim Kurumları Arasında Öğrenci ve Öğretim Üyesi Değişim Programı, üniversite ve yüksek teknoloji enstitüleri bünyesinde ön lisans, lisans, yüksek lisans ve doktora düzeyinde eğitim-öğretim yapan yükseköğretim kurumları arasında öğrenci ve öğretim üyesi değişim programıdır. Farabi Değişim Programı, öğrenci veya öğretim üyelerinin bir veya iki yarıyıl süresince kendi kurumlarının dışında bir yükseköğretim kurumunda eğitim ve öğretim faaliyetlerine devam etmelerini amaçlamaktadır.
Klasik Arkeoloji Ana Bilim Dalı Farabi Koordinatörü: Arş. Gör. Fatma Nihal Köseoğlu
Bölümün Önemi
1- Ana bilim dalımızın İstanbul Üniversitesi bünyesinde yer alması
2. Edebiyat Fakültesi'nin İstanbul kenti içerisindeki konumu
3. Zengin ve kapsamlı müfredatı
4. Kütüphane imkanları
5. Yaz aylarında öğrencilerin arkeolojik kazılara katılma imkanı.
Mezunların İş İmkanları
1- Devlet Müzeleri
2- Özel Müzeler
3- Belediyeler
4- Üniversiteler
5- Serbest Arkeolog
6- Turizm
Kısa Tarihçe
Fakültemizde 1940-41 öğretim yılında Eski Önasya Dilleri ve Kültürleri Kürsüsü kurulur ve Prof. Dr. H. Th. Bossert 1959 yılına kadar yürüteceği Kürsü Başkanlığı görevine getirilir. H. Th. Bossert’in ilk öğrencilerinden biri olan U. Bahadır Alkım, 1939 yılında arkeoloji lisans diploması alır, 1941 yılında asistan olarak kürsüye atanır,1945 yılında doçent, 1960 yılında profesör olur ve 1981 yılında vefatına kadar görev yapacağı bölüm başkanlığına getirilir. Eski Önasya Dilleri ve Kültürleri Bölümü, 1981 yılında 2547 sayılı YÖK Yasası ile ayrılarak Protohistorya ve Önasya Arkeolojisi Ana Bilim Dalı ve Hititoloji Ana Bilim Dalı olarak farklı bölümlerde işlevini sürdürmeye başlamıştır. Ana Bilim Dalımızda sırasıyla Prof. Dr. Refik Duru, Prof. Dr. Önder Bilgi, Prof. Dr. Turan Efe ana bilim dalı başkanlıklarını yürütmüşlerdir. Prof. Dr. Gülsün Umurtak 2009 yılından itibaren Ana Bilim Dalı Başkanlığını yürütmektedir.
Araştırma Alanları
Protohistorya ve Önasya Arkeolojisi Ana Bilim Dalı, insanlığın Önasya'da geçirdiği kültürel evrimi ve bıraktığı arkeolojik belgeleri, tarımın, hayvan evcilleştirmenin başladığı ve ilk yerleşik hayata geçildiği dönem olan Neolitik Çağ’dan (yaklaşık olarak M.Ö. 10.000), Demir Çağı (M.Ö. 1.200-330) sonuna kadar olan zaman diliminde, Anadolu öncelikli olmak üzere tüm Önasya coğrafyasında (Mezopotamya, Suriye, Filistin, Mısır, İran, Kafkasya, Kıta Yunanistan, Ege Adaları, Kıbrıs, Balkanlar) çağdaş, bilimsel, etik değerler ile disiplinler arası ve uluslararası iş birliği temelinde incelemektedir.
Akademik Başarılar
Dr. Öğr. Üyesi Gonca Dardeniz Arıkan
1-Kızılırmak Havzası'nda Piroteknoloji ve Entegre Teknolojiler (TÜBİTAK 2219)
2- The Ancient Metallurgy at Delice Valley and Its Relation to the Early Bronze Age Settlement of Resuloğlu (Corum, Turkey) (BIAA)
Eğitim-Öğretim Hedefleri
1. Doğru, güncel bilgiyi aktararak öğrencileri bağımsız düşünmeye ve araştırma yapmaya yönlendirmek
2. Ders Programını her yıl güncellemek
3. Lisansüstü öğrencilerinin sayısını arttırmak
4. Erasmus programını daha yoğun kullanmak.
YKS Puan Türü: Eşit Ağırlık, Kontenjan: 52 Öğrenci, Tavan Başarı Sıralaması: 156.680, İmkanları: Refik Duru Laboratuvarı, U. Bahadır Alkım İhtisas Kitaplığı. Akreditasyon hazırlıkları yapılmaktadır.
Öğrenci Kulüpleri
Bölümümüz öğrencileri tarafından faaliyet gösteren Arkeoloji Kulübü, ülkemizin farklı şehirlerinde yer alan arkeolojik yerleşmelere ve müzelere geziler düzenlemekte, ulusal / uluslararası öğrenci sempozyumlarına katılmaktadır.
Instagram:
iuarkeolojikulubu twitter:
arkeolojiiu Kulüp Başkanı Baran Tunçel (Klasik Arkeoloji Ana Bilim Dalı Öğrencisi) e-posta: barantuncel@gmail.com
Uluslararası Anlaşmalar
Ana Bilim Dalımıza ait Bulgarian Academy of Sciences ile yapılmış bir Erasmus programı bulunmaktadır. Söz konusu programa ait şartlar Üniversitemiz ve Bulgarian Academy of Science tarafından belirlenmektedir.
Bölümün Önemi
1. Ana Bilim Dalımızın İstanbul Üniversitesi bünyesinde yer alması
2. Edebiyat Fakültesi'nin İstanbul kenti içerisindeki konumu
3. Zengin ve kapsamlı müfredatı
4. Kütüphane imkanları
5. Yaz aylarında öğrencilerin arkeolojik kazılara katılma imkanı.
Mezunların İş İmkanları
1- Devlet Müzeleri
2- Özel Müzeler
3- Belediyeler
4- Üniversiteler
5- Serbest Arkeolog
6- Turizm
Kısa Tarihçe
Tarih Öncesi Arkeolojisi (Prehistorya) Ana Bilim Dalı başlangıçta Arkeoloji Bölümü içerisinde yer alır. 1948 yılında bölüme asistan olarak giren Halet Çambel, Kurt Bittel’in de desteğiyle 1950’li yılların başında o dönemdeki adı ile Prehistorya Kürsüsü’nü kurar. Alman Arkeoloji Enstitüsü’nün başkanlığını yapan Kurt Bittel, Arkeoloji Bölümü’nde kadrolu olarak prehistorya dersleri verir. Halet Çambel ise Prehistorya’nın İstanbul Üniversitesi’nde bağımsız tanımlı bir Ana Bilim dalı haline gelmesine öncülük eder. Ana Bilim Dalı’nın bilimsel saygınlığını ve geleneklerini oluşturan Çambel, aynı zamanda bilimsel yaklaşım ve etik değerlerin de tanımlı hale gelmesini sağlar. Bu dönemden itibaren dünyadaki gelişmelerle uyumlu bir bölüm haline gelen Prehistorya Kürsüsü’nün laboratuvar ve koleksiyonu da oluşmaya başlar. Sadece Prehistorya Kürsüsü için değil arkeolojideki için birçok yeni kavramın Türkiye arkeolojisine girmesini sağlayan Çambel, kürsünün efsaneleşmiş başkanı haline gelir. Çambel’den sonra Prehistorya Ana Bilim Dalı başkanlığını 1984 yılında, İstanbul Üniversitesi’nin ilk prehistorya öğrencisi ve ilk doktorantı olan, Ufuk Esin üstlenir. Esin, arkeometri alanındaki öncülüğünün yanı sıra Ana Bilim dalında arazi ekiplerinin oluşturulması ve yeni arkeolojik tekniklerin uygulanması konusunda açılımlarda bulunur. Türkiye Bilimler Akademisi’nin kurucu üyesi olan Esin’in Prehistorya Ana Bilim Dalı’nın uluslararası düzeyde gelişmesinde de önemli bir rol üstlenir. Ufuk Esin’in 1960’lı yılların sonunda o dönem Ana Bilim dalının genç asistanlarından biri olan ve daha sonra araştırmalarını ağırlıklı olarak Paleolitik Çağ üzerine sürdüren Güven Arsebük ile beraber Keban Baraj Bölgesi kazılarına başlar. Ufuk Esin’in ardından Ana Bilim dalı başkanlığını, Keban Projesi çalışmalarında yetişen Mehmet Özdoğan (1999-2009) ve Sevil Gülçur (2009-2011) üstlenir. Türkiye'nin farklı bölgelerinde çok sayıda arkeolojik araştırmalar gerçekleştiren Mehmet Özdoğan, özellikle Neolitik dönem arkeolojisi üzerine yoğunlaşan çalışmalarıyla tanınır. Orta Anadolu'da bulunan Güvercinkayası yerleşmesindeki uzun süreli ve kapsamlı çalışmalarıyla tanınan Sevil Gülçur ise Anadolu'da kentleşme ve hemen öncesindeki sürecin anlaşılmasına önemli katkılar sağlar. 2011-2019 yılları arasında Ana Bilim dalı başkanlığı görevini Nur Balkan-Atlı devralır. Balkan-Atlı’nın Orta Anadolu’da bulunan obsidiyen kaynakları ve özellikle Niğde’deki Göllüdağ çevresinde yürüttüğü atölye kazıları, tarih öncesi dönemde uzak bölgeler arası ham madde, bilgi ve teknoloji aktarımının somut kanıtlarının elde edildiği projeler olarak ses getirir. Uluslararası ortaklı bu çalışmalar aynı zamanda yontma taş üzerine uzmanlaşmış kadroların yetişmesine imkân sağlar. 2019 yılından itibaren ise Ana Bilim dalı başkanlığı görevini Necmi Karul sürdürmektedir.
Araştırma Alanları
Tarih Öncesi Arkeolojisi (Prehistorya) Ana Bilim Dalı, insanlık tarihinin en eski bölümünü oluşturan tarih öncesi dönem üzerinde uzmanlaşmış bir akademik birimdir. Ana Bilim Dalımız, eğitim programıyla ülkemizin gerek duyduğu nitelikli kadroların oluşturulması ve çeşitli alanlarda uzmanların yetiştirilmesinin yanı sıra bir sosyal bilim dalı olarak araştırma projeleri, arazi çalışmaları ve bilimsel etkinliklerle arkeolojik bilginin üretimi ve paylaşımına katkıda bulunmaktadır.
Akademik Başarılar
Prof. Dr. Mihriban Özbaşaran / Doç. Dr. Nurcan Kayacan
2009-2011 TÜBİTAK
Konut ve İnsan: Deneysel Arkeoloji Yoluyla Kerpiç Bir Aşıklı Evi Yapmak
2002-2004 Avrupa Birliği (Barselona Autonoma - İstanbul Üniversitesi iş birliği ile)
From the Adoption of Agriculture to the Current Landscape: Long-Term Interaction Between Men and Environment in the East Mediterranean
Doç. Dr. Nurcan Kayacan 2006-2008 Fransa-ATIP Projesi, Ecole Central de Lyon – İstanbul Üniversitesi Tarih Öncesi Arkeolojisi Ana Bilim Dalı iş birliği ile, Obsidiennes Anatoliennes et Échanges au Neolithique: Approches Méthodologiques et Aplications Archéologiques 2013-2018 Fransa-ANR projesi, Université de Rouen, İstanbul Üniversitesi Tarih Öncesi Arkeolojisi Ana Bilim Dalı iş birliği, GeoObs: Geography of Obsidian in Eastern Anatolia
2009-2012 Fransa-ANR projesi, CNRS-İstanbul Üniversitesi Tarih Öncesi Arkeolojisi Ana Bilim Dalı işbirliği, Obsidiennes, pratiques techniques et usages en Anatolie Doç. Dr. Emre Güldoğan İstanbul Üniversitesi Genç Bilim İnsanlarının Desteklenmesi Projesi, İstanbul Üniversitesi , Mayıs 2014
2014 İstanbul Üniversitesi, YADOP 2013 İstanbul Üniversitesi, Genç Bilim İnsanlarının Desteklenmesi Projesi
2010 İstanbul Üniversitesi, Genç Bilim İnsanlarının Desteklenmesi Projesi
2010 TÜBİTAK, UBYT
2006 Doktora Araştırma Bursu, Suna&İnan Kıraç Akdeniz Medeniyetleri Araştırma Enstitüsü (AKMED)
2004 Doktora Araştırma Bursu, Amerikan Türk İlmi Araştırmaları Enstitüsü (ARIT)
2004 Doktora Araştırma ve Dil Eğitimi Bursu, Almanya Tübingen Üniversitesi “Institut für Ur-und frühgeschichte"" Doç. Dr. Eylem Özdoğan 2015 TÜBİTAK, Yurt Dışı Doktora Sonrası Araştırma Bursu
2007 ARIT MACHTELD J. MELLINK Doktora Araştırma Burusu 2019-2012 DFG (German Research Foundation) Aşağı Pınar Höyüğü Hendekleri Araştırma Projesi Doç. Dr. Çiler Algül
ARIT Ilse B. Hanfmann ve Georges M. A. Hanfmann Yurt Dışı Doktora Bursu
2019- Koç Üniversitesi Suna Kıraç ve İnan Kıraç Akdeniz Medeniyetleri Araştırma Merkezi (AKMED), Orta Toroslarda Kaya Resimleri Araştırması
2013-2018 Fransa-ANR projesi, Université de Rouen, İstanbul Üniversitesi Tarih Öncesi Arkeolojisi Ana Bilim Dalı iş birliği, GeoObs: Geography of Obsidian in Eastern Anatolia
2009-2012 Fransa-ANR projesi, CNRS-İstanbul Üniversitesi Tarih Öncesi Arkeolojisi Ana Bilim Dalı işbirliği, Obsidiennes, pratiques techniques et usages en Anatolie Doç. Dr. Semra Balcı 2013-2018 Fransa-ANR projesi, Université de Rouen, İstanbul Üniversitesi Tarih Öncesi Arkeolojisi Ana Bilim Dalı iş birliği, GeoObs: Geography of Obsidian in Eastern Anatolia
2009-2012 Fransa-ANR projesi, CNRS-İstanbul Üniversitesi Tarih Öncesi Arkeolojisi Ana Bilim Dalı iş birliği, Obsidiennes, pratiques techniques et usages en Prof. Dr. Necmi Karul
2018 TÜBİTAK Aktopraklık Arkeoloji Okulu Projesi 2007-2013 Avrupa Birliği, Specific programme ""People"" implementing the Seventh Framework Programme of the European Community for research, technological development and demonstration activities, ""BEAN – Bridging the European and Anatolian Neolithic: Demography, Migration, and Lifestyle at the Advent of Civilization"" 2005 Harvard Üniversitesi, Postdoktora Bursu.
1996-2000 Deutsche Akademische Austauschdienst (DAAD) Doktora Bursu.
Eğitim-Öğretim Hedefleri
Tarih öncesi arkeoloji eğitimindeki yenilikçi yaklaşımın sürdürülmesi, tarih öncesi dönemleri, toplumun ve bilimin yararına araştırmak. Arkeolojideki yeni açılımlara öncülük etmek ve yeni yöntem/yaklaşımları ülkemize kazandırmak için yaratıcı ve yenilikçi çalışmalara devam edilmesi. Tarih öncesi arkeoloji konusunda yetkin, yeniliklere açık bilim insanları ve uzmanların yetiştirilmesi. Alanında yetkin, çevresine, bilimsel ve etik değerlere saygılı özgürlükçü bireyler yetiştirmek. Toplumla bilgi paylaşım mekanizmasını oluşturmak. Örgün eğitimin geliştirilerek sürdürülmesi. Tarih Öncesi Ana Bilim Dalı'nın kuvvetli eğitim kadrosunun sürekliliğini sağlamak. Ana Bilim Dalı’nın görsel ve yazılı koleksiyonlarının geliştilerek düzenlenmesi. Başka kurumların lisans, lisansüstü ve doktora üstü elemanlarıyla bilgi paylaşımını sağlamak. Uygulamalı ve kuramsal çalışmalarda disiplinlerarası iş birliğinin geliştirilmesi.
YKS Puan Türü: Eşit Ağırlık. Kontenjan: 50. 2019 Yılında Yerleşen Son Kişinin Başarı Sırası: 477.460. Ana Bilim dalımız akredite değildir.
Öğrenci Kulüpleri
Ana Bilim Dalı olarak ayrı bir öğrenci kulübü bulunmamakla birlikte Arkeoloji Bölümü olarak öğrenci kulübu bulunmaktadır.
Uluslararası Anlaşmalar
Hollanda Groningen Üniversitesi ile Bulgaristan'da bulunan New Bulgarian Üniversitesi ile Ana Bilim dalımızın ikili Erasmus anlaşmaları bulunmaktadır. Bu anlaşmaların kapsamı, lisans ve lisansüstü programlarını kapsamaktadır. Ana Bilim dalımızın Farabi için özel olarak bir kurum ile anlaşması bulunmamasına rağmen her yıl kontenjan verilmekte ve öğrencilerin Ana Bilim dalımızı tercih etmesi durumunda ilgili kontenjan kullanılmaktadır.
Bölümün Önemi
Tarih Öncesi Arkeolojisi Ana Bilim dalımızca yürütülen çok sayıda kazı ve araştırma projesi bulunmaktadır. Tüm öğretim üyelerimiz bir kazı veya yüzey araştırmasında yürütücü konumundadır. Aktif olarak her yıl eğitim ve öğretime ara verilen yaz aylarında, bilimsel faaliyetlerini sahada sürdürme imkanı bulunmaktadır. Ulusal ve uluslararası birçok uzmanın dahil olduğu projelerde öğrencilere katılma fırsatı sunulmaktadır. Bu yöntem ile arkeolojik verinin elde edilmesi tüm öğrencilere henüz lisans aşamasındayken öğretilmektedir. 1950'li yıllardan itibaren oluşturulmaya başlanan Prehistorya Ana Bilim Dalı arkeoloji koleksiyonunda çok sayıda ve çeşitte arkeolojik malzeme bulunmaktadır. Ana Bilim dalımıza ait Prehistorya Laboratuvarı'nda arkeolojik malzeme ile çalışma imkanı sunulmaktadır.
Mezunların İş İmkanları
Üniversitelerin ilgili bölümleri ile Kültür Bakanlığı’na bağlı kurum, müze ve özel müzelerde istihdam edilebilirler. Ayrıca müze ya da ilgili kurumlarca yapılan -geçici- projelerde arkeolog olarak çalışabilirler. Kültür ve sanat konusunda çalışan kurumlarda görev alabilirler.
