“19-20. Yüzyıllarda Türk-Ermeni İlişkileri Sempozyumu”, İÜ Edebiyat Fakültesi, İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür ve Sosyal İşler Daire Başkanlığı, Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Enstitüsü (AİİTE) ve Türk Ocakları İstanbul Şubesi işbirliğinde, 5-6 Ocak 2015 tarihlerinde İÜ Fen Fakültesi Ord. Prof. Dr. Cemil Bilsel Konferans Salonu’nda yapıldı.

Sempozyumun açılışında, İÜ Tarih Bölümü Başkanı ve İÜ Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Mahmut Ak, İÜ Edebiyat Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Mustafa Özkan, İÜ AİİTE Müdürü Prof. Dr. Cezmi Eraslan, İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür ve Sosyal İşler Daire Başkanı Abdurrahman Şen, İstanbul Türk Ocakları Başkanı Dr. Cezmi Bayram ve Türkiye Ermenileri Patrik Vekili Başepiskopos Aram Ateşyan birer konuşma yaptılar.

Sempozyum açılışında konuşan İÜ Tarih Bölümü Başkanı ve İÜ Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Mahmut Ak, tarihin sayfalarında kavga ve husumetlerin de bulunduğunu belirterek, “Tarih, aralarında sorunlar yaşayan zümre ve milletlerin aynı sıklıkta en azından birlikte hareket etme gayretinin zeminini aradıkları örneklerle de doludur” dedi. Tarihi süreç içerisinde kırgınlıkların olabileceğine değinen Prof. Dr. Ak, “Ama bunlara saplanıp kalmak yerine yeni arayışlar her zaman olmalıdır. Ermeni milleti için Osmanlı milleti, sadıka tanımlamasını yapmıştır. Dostluğumuzun kadimi olduğu kadar ebedi olması gerek. Pek çok huzursuzluk ve husumete rağmen bizi yeni arayışlara sürükleyecek ümitler elimizde ve önümüzde” şeklinde konuştu.

İÜ Edebiyat Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Mustafa Özkan ise Türk-Ermeni ilişkilerinin, tarihi oluşum şartları içinde ele alınıp değerlendirilmesi gerektiğini dile getirdi.  Türkler ve Ermenilerin bin yıldan fazla birlikte yaşayıp aynı kültür değerlerini paylaştıklarının altını çizen Prof. Dr. Özkan, “Türk milletinin insana bakışı ayrımcı değil birleştiricidir. Tarihimizde dil din ırk ayrımı asla olmamıştır. İşkence ve soykırım vaki değildir” dedi.

İÜ AİİTE Müdürü Prof. Dr. Cezmi Eraslan ise Türk-Ermeni ilişkilerinin temelinin 10 asrı aşkın bir süreye tekabül ettiğini belirtti. Prof. Dr. Eraslan, Türk-Ermeni ilişkilerinin son 150 yılının kırgınlık ve ayrılık dönemi olduğunu ve meselenin bir bakımdan tarihi olmaktan çıkıp siyasallaştığını dile getirdi.

Söz alan İstanbul Türk Ocağı Başkanı Dr. Cezmi Bayram da tehcirden bu yana 100 yılın geçtiğini ifade ederek, geçmişin acı, tatlı olaylarla yaşandığını söyledi.

Sempozyum açılış konuşmalarının sonuncusunu Türkiye Ermenileri Patrikvekili Başepiskopos Ateşyan gerçekleştirdi. Aram Ateşyan “Ermeni sorununun uluslararası platformlarda iskambil kâğıdı destesindeki joker olarak kullanılmasına bir son verilmesinin zamanı gelmiştir” dedi.

Anadolu toprağının asırlardan beri var olan Türk-Ermeni ilişkilerinin beşiği olduğunu anlatan Ateşyan,  sözlerine şu şekilde devam etti : "Bu ilişkilerin tarihi ise bu beşikte birlikte büyümüş, birlikte yaratmış, birlikte birçok olumlu gelişmelere imza atmış iki çocuğun yaşam hikâyesidir. Ne yazık ki 20. yüzyılın ilk yarısında Birinci Dünya Savaşı'nın acı dolu günlerinde cereyan eden olumsuz olayların, bu iki çocuğun ilişkilerinde bir kırılma noktası oluşturduğuna tarih ilmi tanıklık etmektedir.” Dedi.

Konuşmaların ardından İstanbul Türk Ocakları Başkanı Dr. Cezmi Bayram, sempozyuma katılan Prof. Dr. Mahmut Ak, Prof. Dr. Mustafa Özkan, Prof. Dr. Cezmi Eraslan, Abdurrahman Şen ve Aram Ateşyan’a hediyelerini taktim etti. Sempozyum tebliğler ile devam etti.

İki gün süren ve “Kaynaşma-Kırgınlık-Ayrılık-Yeni Arayışlar” alt başlığını taşıyan uluslararası  sempozyumun ikinci günün de Cumhurbaşkanlığı Klasik Türk Müziği Korosu’nun verdiği “Türk Musikisinde Ermeni Bestekârlar” temalı bir konser verdi.

Haber: Mehmet Kerem HANÇER

İÜ Basın ve Halkla İlişkiler Müdürlüğü